CISAC*, de overkoepelende organisatie van auteursverenigingen, heeft zopas haar jaarverslag uitgebracht over de auteursrechten die wereldwijd zijn gefactureerd in 2019. Hierin kijkt ze ook vooruit naar de toekomst en die ziet er voor 2020 uiteraard zeer somber uit. 

Er is dus geen reden tot euforie voor CISAC, ondanks een zeer goed 2019. In haar verslag roept CISAC de politieke wereld nogmaals op om de scheppende kunstenaars ter hulp te snellen. Zij vechten momenteel voor hun overleven, terwijl de gezondheidscrisis net heeft aangetoond dat hun werken een lichtpunt zijn voor iedereen die thuis in lockdown zit. 

2019 en 2020: een verschil van dag en nacht

In 2019 zien we een opmerkelijke globale stijging van de gefactureerde rechten in alle disciplines met 7,8%. In euro stijgen de totale rechten voor het eerst boven de 10 miljard euro. Europa neemt het leeuwendeel voor haar rekening en is goed voor 54% van de wereldwijd gefactureerde rechten (+6,5%). België staat op de 15de plaats in de wereld (+7,4%). 

Helaas voorspellen de prognoses voor 2020 een duizelingwekkend verlies van tussen de 20 en 35% (d.w.z. tussen de 2 en 3,5 miljard euro aan rechten) voor alle auteursverenigingen die lid zijn van CISAC. 

Radio en tv: uitkijken naar de budgetten van de omroepen

Deze categorie blijft in 2019 de grootste, met bijna 38% van alle gefactureerde rechten. We zijn vooral benieuwd naar welke budgetten de publieke omroepen in 2020 zullen hebben en hoe de commerciële omroepen zullen omgaan met de daling van hun reclame-inkomsten (o.a. door het wegvallen van grote sportevenementen). Dit zal natuurlijk een effect hebben op de rechten die voor de audiovisuele kunsten worden gefactureerd en die er in 2019 nog op vooruit gingen (+6,5%). Ook omdat er bij bioscopen in 2020 naar schatting 70 tot 90% verlies zal worden opgetekend.

Live en achtergrondmuziek: een koude douche na de euforie

Deze categorie staat op de tweede plaats in de ranglijst (28% van alle gefactureerde rechten in 2019), maar zal in 2020 het meest onder de pandemie lijden doordat concerten, festivals en shows wegvallen, restaurants en cafés sluiten,… Om een idee te geven van de impact: 3 maanden lang geen auteursrechten factureren, komt neer op een verlies van 700 miljoen euro voor deze sector. 

Digitaal verder in opmars 

Niet verrassend blijft digitaal aan belang winnen (20,5% van alle rechten in 2019). Dit gebruik zou in 2020 moeten standhouden omdat mensen tijdens een lockdown meer televisie on demand kijken en muziek streamen. 

Volgrecht houdt visuele kunsten recht

De gefactureerde rechten voor visuele kunsten zijn in 2019 wereldwijd licht gedaald (-1,9%), ondanks een sterke stijging van het volgrecht (+7,4%). België maakt hier dan weer een goede beurt (+48,6%) en staat op de 10de plaats in de wereldwijde ranking. Ook in deze sector ziet 2020 er erg somber uit.

Dramatische kunsten: de wereld houdt stand, België boomt 

Terwijl deze rechten wereldwijd standhouden, kennen ze in België een ware boom (+52,5%). Deze cijfers zullen in 2020 onvermijdelijk ineenstorten door de lange sluiting van theaterzalen. 

Literatuur: reprografie to the rescue! 

Wereldwijd zien we in 2019 een kleine daling (-0,9%) na een stijging in de afgelopen 5 jaar. België gaat er echter met 20,9% op vooruit. De voornaamste inkomstenbron voor literaire auteurs is reprografie. De evolutie in 2020 is zeer onzeker.

Raadpleeg het volledige rapport.

*CISAC (Confédération Internationale des Sociétés d’Auteurs et de Compositeurs) verenigt 232 auteursverenigingen in 120 landen over de hele wereld. Ze vertegenwoordigt meer dan 4 miljoen scheppende kunstenaars in verschillende kunstdisciplines: audiovisuele kunsten, dramatische kunsten, muziek, literatuur en visuele kunsten.