“Vooral geen trends volgen”, zo luidt het devies van deze curator. Dirk Pauwels en TAZ, het werd een geslaagde verbintenis in more ways than one.
De intendant maakte na afloop van het festival een overwegend tevreden indruk.
Dirk Pauwels: Het verheugt me dat ik de diversiteit heb bekomen binnen hetgeen gebeurde op het festival. Tevreden ben je altijd over een aantal zaken. Over andere ben je dat minder maar dat is eigen aan zo’n groot festival. TAZ is enorm en complex maar er is veel ontstaan wat nog niet was gemaakt. Voor sommige producties wordt het nu ook in spanning afwachten wat er volgt…

Pleidooi voor meer verbinding
Dirk: Wat heel interessant is dat spelers, kunstenaars en het publiek zich hier ‘s avonds op dezelfde plek vermengen. Bij reguliere programmatie, hangen de artiesten ergens aan een toog waar mensen hen niet durven of kunnen bereiken. Die drempel bestaat hier evenmin tussen mij als curator en het publiek. Het doet deugd als mensen me laten weten dat ze dankbaar zijn. Voor mij natuurlijk zeer emotioneel omdat het over meer gaat dan enkel een job uitvoeren.

“Misschien Marieke”
Uit de vele producties op onze tocht doorheen het festival, werden we meer dan eens van onze sokken geblazen. Zo ook door “Misschien Marieke”.
Voor het project “De Kleine Boodschap”, waar bij de start van een voorstelling een tekst werd gebracht (TAZ 2015), schreef Lieve Blancquaert een verhaal over een moeder die haar kind afstaat. Dirk Pauwels, geboeid door haar allereerste tekst, nodigde haar uit om samen met actrice Greet Jacobs een monoloog te schrijven, speciaal voor TAZ. Hij nam plaats in de regiestoel en ziet het beklijvende stuk nog verder evolueren. Dirk: “Deze voorstelling staat er, fantastisch mooi. Met een Olympische prestatie van Greet op de scène…eens de regisseur weg is, staat de acteur daar immers “naakt” en alleen.
Ik denk dat de voorstelling nu even rust moet nemen, we gaan er nog een beetje aan werken…”

“Ontdekken en ontginnen”
Dirk: “Ik heb geleerd dat ik een zoeker ben.  En ook dat het belangrijk is dat ik erin geslaagd ben om mooie dingen te laten ontstaan. Om mensen naar hier te brengen, die zelf niet wisten dat ze nog “bezig” waren. Paul Clark bijvoorbeeld, had al twaalf jaar niet meer gespeeld. Ik heb hem een email gestuurd en gezegd: “Je MOET naar mijn festival komen.” Beeldend kunstenaar Jed Martin heb ik gevraagd “je maakt iets voor mij, gelijk wat en kom het maar tonen…” Dat zijn berekende risico’s maar als het lukt, geeft dat een enorme voldoening.

“De reden waarom jij niet van kinderen houdt, is de reden waarom ik je vraag om met kinderen te werken”, was ooit Dirks boodschap aan Josse De Pauw.
Dirk: Ook dat is een fantastische voorstelling geworden. Het bleef ambivalent tussen hem en de kinderen maar hij is ook in staat geweest om alles uit hen te halen wat erin zat.

“Villa Voortman”
Dirk acteerde ook zelf tijdens TAZ in “Villa Voortman”.
Dirk: “Die voorstelling heb ik tevens gecoacht, met zijn dertigen stonden we op het podium. Het gaat om een opvangcentrum voor mensen met een dubbeldiagnose. Ik ga nu meehelpen om dat als een soort artistiek creatief centrum verder uit te bouwen. Daar komen zeker nog voorstellingen van…
Oorspronkelijk was het niet de bedoeling dat dit ging toeren maar toen ik de video zag, was het me meteen duidelijk dat ik het zou meenemen naar TAZ.”

Na ons Sabam-initiatief, een panel met vier theaterdirecteurs in Vrijstaat O., polsen we graag nog naar enkele suggesties van de curator zelf.
Dirk: Ik vind dat er moet worden opgelet voor te netwerkachtig theater, d.w.z. een genre dat je regelmatig ziet, ook internationaal, gelijkaardige stijlen, inhoud enz. Vooral geen trends volgen is de boodschap. “Individualisten aller lande, verenigt u nooit” (lacht).

Een zinssnede die we ook terugvinden aan het eind van een gedicht dat Dirk schreef. Het staat te lezen in zijn gedichtenbundel.

Dirk Pauwels: Als ik de controverse opzoek is dat niet bewust. Kunst mag provoceren maar bewust willen provoceren vind ik zeer zwak. Als het publiek geshockeerd wordt door wat makers doen of gemaakt hebben, ligt dat anders.             

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                (TG)

                                                                                                                                                                                                     *

Auteur Freek Neirynck is een trouwe TAZ-ganger. Hij volgde het hele festival en bezorgde ons onderstaand ooggetuigenverslag:

Elk jaar kom ik gelukkig, voldaan en zelfs beter terug van het tiendaagse theaterfeest in ku(n)ststad Oostende. Door hun jarenlange ervaring en gestage evolutie slagen zowel de professionele kern als de honderden vrijwillige medewerkers van TAZ# er steeds weer in om de Vlaamse en hier en daar ook Nederlandse toneelliefhebbers een ongelooflijke periode te bezorgen.

TAZ#2017 was algemeen het festival van de homogeniteit. Dat betekent dat er niet de hoge uitschieters en de absolute laagtepunten waren als de voorbije edities. Gelegenheidscurator Dirk Pauwels programmeerde met een sociale dimensie maar de getoonde stukken moesten ook voldoen aan zijn hoge artistieke eisen. Dat bracht met zich mee dat men na het zien van 3 à 4 goede stukken per dag wel behoorlijk vermoeid was. Een zeer groot pluspunt is het steeds groter wordende kindertheaterfestival met als programmator Marc Maillard van het Antwerpse FroeFroetheater. Voor betaalbaar, op maat van de kinderen gemaakt theaterwerk moest je weer in het Leopoldpark gaan waar er dagelijks tot twintig kansen waren om geïntroduceerd te worden in variëteit en kwaliteit.

Ook de literatuur, de plastische kunsten en de muziek bleven belangrijke componenten van de kunstmanifestatie aan zee. Dit jaar was de tentoonstelling van de Aalsters/Gentse kunstenaar William Phlips in Galerij Beausite zeker een uitschieter. Maar ook de documentaire fototentoonstelling over Joseph Roth, Stefan Zweig, Felix Nussbaum en tijdgenoten in de Koninklijke gaanderijen waren een publiekstrekker voor gericht en toevallig publiek. Dat er zoveel gratis manifestaties bij te wonen waren maakte het festival nog populairder (in meerdere opzichten) dan voorheen.

Helemaal nieuw was het van de Gentse Feesten geleende concept van de Place Musette in de festivalbar van het park. Daar trad - ook al weer gratis aangeboden - elke voor- en avond een vast huisorkest (met o.m. Derek en Ronny Verbiest) aan en als de avond viel werden ze aangevuld door Vlaamse artiesten die Franstalige nummers brachten, zo o.m. Johan Verminnen, Mich Walschaerts van Kommilfoo, Jan De Smet (ex-Nieuwe Snaar), Patrick Riguelle…

TAZ#2017 maakte op de festivalsluiting niet alleen de prijzen bekend maar kondigde ook aan dat voor de editie 2018 als curator werd aangesteld: Barbara Raes die jarenlang programmeerde als artistiek leider in de kunstencentra Buda (Kortrijk) en Vooruit (Gent). In 2014 nam ze evenwel afscheid van de kunstensector en ging ze zich in Engeland herbronnen tot begeleider van afscheidsrituelen. Sinds 2015 is ze aan de slag als onderzoekster bij KASK, School of Arts. Het ritueel theater zou wel eens een belangrijke plaats kunnen krijgen in haar selectie, maar in een interview verklaarde ze dat het geen deprimo editie zal worden. “In Oostende kan je niet om de zee heen en die zal onvermijdelijk een rol spelen, net als de andere natuurelementen waarvan we het belang een beetje vergeten zijn. Er zullen een aantal grootschalige en kleinere rituelen plaatsvinden...”. Zo wil ze elke dag een ander kind de zon laten ‘opzingen uit de zee’, een idee dat ze – toegegeven - haalde uit het verhaal “De Zonneprins” van David Groossman. En Raes besluit met: “Mensen hoeven niet bang te zijn dat het een bloedserieuze bedoening wordt. Er zullen producties zijn waar je een tik van krijgt”.

Het wordt dus nu al uitkijken naar volgend jaar en vooral naar de dag dat de voorverkoop opgestart wordt want ook nu weer was er heel wat kritiek op het feit dat de voorstellingen zo rap waren uitverkocht. Vlaanderen heeft blijkbaar honger naar goed theater op een gezellig festival.

Freek kwam ook naar de SABAM-avond op donderdag 3 augustus 2017 op waar de voorstelling “The Only Way is Up” felgesmaakt werd. Freek: Deze CAMPO-productie van Boris Van Severen en Jonas Vermeulen ontvouwt zich als een rap, hiphop, drum & bass, heavy metal-opera die vooral het jongere publiek kon bekoren. Maar ook een ervaren - niet vastgeroest - ouder theaterpubliek wist de vernieuwende functie ervan te waarderen. De kracht waarmee het stuk gebracht werd was van een hoog energiegehalte. De vormgeving, met soortement neonlight-cartoons op de fond, was een absolute meerwaarde. Een reminiscentie naar de rockopera “Tommy” van The Who drong zich constant op. Een zeer zinvolle programmatie.